W długiej historii kina być może żadna dekada nie jest tak znacząca i ważna jak lata 80. ubiegłego wieku. Ale w erze, w której niezapomniane filmy otwierały się w kinach praktycznie w każdy weekend, które z nich faktycznie zasługują na uznanie za najlepsze ze wszystkich?
Podczas dwuletniej prezydentury Ronalda Reagana, lata 80. stały się czasem charakteryzującym się szalejącym konsumpcjonizmem, materializmem i globalizacją poprzez szybko rozwijającą się technologię. Ówczesne filmy również przybierały różne oblicza. Podczas gdy dorośli wciąż cieszyli się dorosłymi obrazami na tematy dla nich istotne, od niuansów randkowania po trzydziestce i czterdziestce po traumę pokoleniową spowodowaną wojną w Wietnamie, młodsi widzowie zaczęli oglądać bardziej ekscytujące filmy zaspokajające ich gusta. Czasami dochodziło do skrzyżowania kabli, a filmy pozornie przeznaczone dla dorosłych znajdowały ogromną widownię wśród dzieci i nastolatków.
Lata 80. to czas, w którym budżety produkcyjne wzrosły, gwiazdy stały się bardziej znane, przemoc stała się głównym nurtem i praktycznie z dnia na dzień widzowie w każdym wieku mogli cieszyć się tymi samymi filmami. „Blockbuster”, ukuty w 1954 roku, stał się powszechnym zwrotem, gdy premiery biły rekordy kasowe.
W dekadzie pełnej świetnych filmów, tylko kilka może zasłużyć na uznanie jako najlepsze filmy w historii. Oto 32 najlepsze filmy lat osiemdziesiątych.
32. Pluton (1986)
(Zdjęcie: Orion Pictures)
Niewielu reżyserów uosabia lata 80. tak jak Oliver Stone. Nie tylko był zaangażowany w pisanie scenariuszy do takich klasyków jak Conan Barbarzyńca i Człowiek z blizną, ale także kierował Wall Street z 1987 roku – obrazem symbolizującym nienasyconą chciwość dekady – oraz niepowiązaną ze sobą trylogią filmów, które badały utrzymującą się traumę Wietnamu. Pierwszym z nich jest Pluton z 1986 roku, mocny dramat o ochotniku do armii amerykańskiej (granym przez Charliego Sheena), który spędza czas z 25 Dywizją Piechoty w pobliżu granicy z Kambodżą, zmagając się z etyką samej wojny, w którą są zaangażowani. Film został zainspirowany własną służbą Stone’a w Wietnamie, co widać w dbałości o szczegóły i niezachwianym portrecie trwałych ran psychicznych wojny.
31. Moonstruck (1987)
(Zdjęcie: MGM)
W wyreżyserowanej przez Normana Jewisona i napisanej przez Johna Patricka Shanleya komedii romantycznej o włosko-amerykańskiej wdowie, która zakochuje się w młodszym bracie swojego narzeczonego. Podczas gdy Cher była już gwiazdą, gdy pojawił się Moonstruck, film wyniósł również Nicolasa Cage’a do stratosfery. Dzięki wyrzeźbionym ramionom, wynędzniałej twarzy i stonowanej, chaotycznej prezencji, Cage pokazał światu, że może świecić tak jasno, jak sam Księżyc. Wszystko inne, co zrobił od tego czasu, od kradzieży Deklaracji Niepodległości po zamianę twarzy z Johnem Travoltą, było spowodowane tym, że rozkochał nas w Moonstruck.
30. Predator (1987)
(Zdjęcie: 20th Century Studios)
Po wysadzeniu w powietrze w epickim filmie fantasy Conan Barbarzyńca z 1982 roku, Arnold Schwarzenegger napiął swoje mięśnie bohatera akcji w Predatorze, thrillerze science fiction i epopei wojennej w jednym. Wyreżyserowany przez Johna McTiernana i opatrzony niezapomnianym motywem muzycznym autorstwa Alana Silvestriego, Predator podąża za elitarną wojskową ekipą ratunkową, która wyrusza do południowoamerykańskiej dżungli, aby uratować zakładnika dyplomatycznego, tylko po to, by odkryć, że są prześladowani przez nieziemskie zagrożenie. Z perspektywy czasu trudno powiedzieć, kto jest większą gwiazdą, Schwarzenegger czy kultowy już kosmita „Predator”. Tak czy inaczej, Predator to bezsprzecznie jeden z najbardziej porywających filmów akcji wszech czasów.
29) Bloodsport (1988)
(Zdjęcie: Warner Bros.)
Powstanie i przedwczesna śmierć Bruce’a Lee wpłynęły na pokolenie, które zaczęło uprawiać sztuki walki, w tym belgijską gwiazdę akcji Jean Claude’a Van Damme’a. W filmie „Bloodsport” Van Newta Arnolda, Van Damme gra kapitana armii amerykańskiej i mistrza ninjutsu, który bierze udział w śmiertelnie niebezpiecznym podziemnym turnieju sztuk walki w Hongkongu. Chociaż twierdzenia, że film jest oparty na prawdziwej historii, są w najlepszym razie wzniosłe, nie powstrzymuje to Bloodsport przed byciem klasykiem sztuk walki i prawdopodobnie najlepszym w erze po Bruce’ie Lee. (Tak, nawet bardziej niż Kickboxer, niezwykle podobny film wydany rok później). Pomiędzy nienagannym klimatem ścieżki dźwiękowej autorstwa Paula Hertzoga a twarzą Van Damme’a, gdy zostaje oślepiony przez piasek, Bloodsport inspiruje nas wszystkich do skandowania „Kumite!”.
28) Say Anything (1989)
(Źródło zdjęcia: 20th Century Studios)
John Cusack i Ione Skye to kwintesencja nastoletniego rom-comu o randkowaniu poza swoją ligą, w reżyserskim debiucie Camerona Crowe’a Say Anything, o luzaku, który nawiązuje romans z klasowym valedictorianem po ukończeniu szkoły średniej. Pod starannym kierownictwem Crowe’a, Say Anything jest zabawnym i ciepłym ujęciem tego najcenniejszego przejścia między szkołą średnią a studiami. Niezapomniana scena, w której Lloyd trzyma swojego boomboxa (grając „In Your Eyes” Petera Gabriela) przed sypialnią Diane, jest jak XX-wieczna wersja Romea wołającego do Julii pod kratą; jest zarówno szczera, jak i banalna, przypominając, że miłość może skłonić nas do robienia głupich rzeczy.
27. Excalibur (1981)
(Zdjęcie: Warner Bros.)
Legenda o królu Arturze i Rycerzach Okrągłego Stołu, prawdopodobnie najlepsza średniowieczna opowieść wszech czasów, doczekała się w 1981 roku doskonałej filmowej adaptacji w postaci Excalibur Johna Boormana. Z Nigelem Terrym w roli Artura i Helen Mirren w roli Morgany, a także wybitnymi talentami, takimi jak Liam Neeson i Patrick Stewart na początku swojej kariery, Excalibur zasadniczo rozgrywa się jak film biograficzny, który zaczyna się od nieświętego poczęcia Artura, aż do jego wyniesienia na króla i śmierci w bitwie. Bardziej interesujący ze względu na swoją kuszącą gotycką atmosferę niż umiejętne filmowanie, Excalibur jest jednak godny jako klasyk, który wpłynął na pokolenie artystów, gawędziarzy i twórców gier wideo.
26. Klub śniadaniowy (1985)
(Zdjęcie: Universal Pictures)
Jeśli istnieje jeden filmowiec, którego głos zawierał niepokoje młodych dorosłych lat 80-tych, to jest nim nieżyjący już John Hughes, który był odpowiedzialny za takie klasyki YA jak Sixteen Candles, Pretty in Pink, Weird Science i oczywiście Ferris Bueller’s Day Off. Podczas gdy Ferris Bueller sam w sobie jest filmowym kamieniem milowym, dramat zespołowy Hughesa z 1985 roku The Breakfast Club może być ważniejszy ze względu na swoje fundamentalne założenie kontrastujących osobowości, które łączą się w trakcie niezapomnianej soboty w areszcie. Jeśli to założenie brzmi znajomo, to dlatego, że The Breakfast Club go zapoczątkował i prawdopodobnie zrobił to najlepiej.
25. Batman (1989)
(Zdjęcie: Warner Bros.)
Zapowiadający dominację superbohaterów jako najważniejszego gatunku filmowego w XXI wieku, Batman Tima Burtona to idealne połączenie wyjątkowej wizji reżyserskiej – ze szczególnie gotyckim wydźwiękiem Burtona inspirowanym niemieckim ekspresjonizmem – i komercyjnej atrakcyjności głównego nurtu.
Z Michaelem Keatonem, Kim Basinger i Jackiem Nicholsonem w rolach głównych, film podąża za Batmanem w jego walce z najnowszym zagrożeniem Gotham City, Jokerem. Charakterystyczny dla lat 80-tych, aż do faktu, że Prince stworzył album, Batman zapowiadał nadchodzącą transformację filmów jako maszyn do merchandisingu. Batman był filmem z wystarczającą ilością uderzającego mroku, aby przemówić do starszego tłumu, ale nie odpychał żadnych szans na stworzenie zabawek Happy Meal.
24. Gdzieś w czasie (1980)
(Zdjęcie: Universal Pictures)
Film francuskiego reżysera Jeannota Szwarca z Christopherem Reeve’em w roli dramaturga z Chicago, który znajduje sposób na podróż w czasie do 1912 roku, gdzie zakochuje się w aktorce teatralnej (Jane Seymour). Przed innymi romansami o podróżach w czasie, takimi jak Żona podróżnika w czasie, Dom nad jeziorem i Kate & Leopold, było Gdzieś w czasie. Dzięki poruszającej ścieżce dźwiękowej autorstwa Johna Barry’ego i mocnym rolom Reeve’a i Seymour, Somewhere in Time napisał podręcznik na temat tego, co to znaczy czuć się tak daleko od swojej przeznaczonej bratniej duszy. Choć w momencie premiery film spotkał się z krytyczną reakcją, Somewhere in Time cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem fanów, którzy co roku w październiku gromadzą się, by obejrzeć go w Grand Hotel w Michigan.
23. Pogromcy duchów (1984)
(Źródło zdjęcia: Sony Pictures)
Do kogo pan zadzwoni? Mimo całej swojej magii efektów specjalnych i epickich bitew przeciwko starożytnemu złu, Ghostbusters to przede wszystkim komedia o wchodzeniu w interesy z kumplami. Stworzony przez scenarzystę i gwiazdę Dana Aykroyda (którego prawdziwa rodzina jest znana jako eksperci od zjawisk paranormalnych), Ghostbusters stał się kamieniem milowym pokolenia dzięki występom Billa Murraya, Harolda Ramisa, samego Aykroyda – wszyscy grają naukowców wypchniętych ze środowiska akademickiego – oraz Erniego Hudsona jako prostolinijnego mężczyzny, który do nich dołącza. Wraz z Sigourney Weaver i Rickiem Moranisem, Ghostbusters to kolejny ważny film z lat 80-tych, który został stworzony dla dorosłych, będąc nowojorską komedią o randkach, pracy i utrzymaniu biznesu na powierzchni, ale zdobył legiony dzieci dzięki zabawnym duchom, gigantycznym potworom z pianek i kolorowym laserom.
Pogromcy duchów – 16,96 zł na Amazon – 19,13 zł na Amazon – 19,99 zł na Amazon
22. Chwała (1989)
(Źródło zdjęcia: Tri-Star Pictures)
Poruszający historyczny epos Edwarda Zwicka Glory to wzorowa eksploracja rasizmu i patriotyzmu w historii 54. pułku piechoty Massachusetts, jednego z pierwszych afroamerykańskich pułków armii Unii podczas amerykańskiej wojny secesyjnej. Film Glory z Matthew Broderickiem, Denzelem Washingtonem, Cary Elwesem i Morganem Freemanem w rolach głównych to w pełni zrealizowany obraz, który bawi i edukuje dzięki pięknym zdjęciom i przejmującej historii o niezapłaconym poświęceniu. Od czasu premiery w 1989 roku, Glory pozostaje jednym z najlepszych filmów o jednej z najkrwawszych wojen w historii Ameryki.
21. Koszmar z ulicy Wiązów (1984)
(Zdjęcie: New Line Cinema)
Gdy gatunek slasherów odnalazł nowe życie w latach 70-tych, Wes Craven prowadził piłkę przez lata 80-te, przede wszystkim dzięki niezapomnianemu filmowi A Nightmare on Elm Street. Pierwszy z serii, która ugruntowała pozycję New Line jako potężnego studia, obraz Wesa Cravena opowiada o nastolatce z przedmieść, Nancy (Heather Langenkamp), którą nawiedzają ultra-realistyczne sny o Freddym Kruegerze (Robert Englund), drapieżnym zabójcy ze szponiastą rękawicą. Film został zainspirowany prawdziwymi historiami, które Craven usłyszał o kambodżańskich uchodźcach, którzy zmarli we śnie. Z Robertem Englundem w roli Freddy’ego, Koszmar z ulicy Wiązów to skuteczny nadprzyrodzony horror, a także czarna komedia, co oznacza, że zawsze jest dobry na krzyk.
Koszmar z ulicy WiązówZobacz w GooglePlayZobacz w Apple TV
20. Stań przy mnie (1986)
(Zdjęcie: Columbia Pictures)
Oparty na powieści Stephena Kinga (która sama w sobie nosi tytuł po trwałej piosence Bena E. Kinga o sentymentalizmie), Stand By Me Roba Reinera opowiada o grupie chłopców z Oregonu, którzy wyruszają na wędrówkę i natykają się na martwe ciało. Z niezapomnianą obsadą Wila Wheatona, Rivera Phoenixa, Coreya Feldmana i Jerry’ego O’Connella, film Reinera jest ponadczasową i wstrząsającą metaforą końca niewinności, gdy dzieci dorastają i nagle znajdują się w obliczu niewypowiedzianego zła. Jego obfite słońce zdradza ciemność, którą skrywa świat, a żaden film nie bada tego dysonansu bardziej elegancko niż Stand By Me.
19) Kiedy Harry poznał Sally… (1989)
(Zdjęcie: Columbia Pictures)
Wyreżyserowany przez Roba Reinera i napisany przez wylewną Norę Ephron, When Harry Met Sally to najlepsza komedia romantyczna, w której wszyscy żyliśmy przynajmniej raz. Billy Crystal i Meg Ryan wcielają się w role biegunowo przeciwnych ludzi, którzy z czasem odkrywają się na nowo i powoli odkrywają silne uczucia, ale odczuwają strach przed ich trwałością. Odwieczny faworyt w okresie jesiennym, ta wieczna komedia wciąż wydaje się wnikliwa, ponieważ współczesne randki stają się coraz bardziej i być może niepotrzebnie skomplikowane. Ciekawostka: kultowa scena w Katz’s Delicatessen została zaimprowizowana między Crystal, Ryanem i Ephron, jako sposób na rozwiązanie problemu nierównego skupienia się filmu na postaci Crystal. Obyśmy wszyscy mieli to, co ona.
18. Rocky III (1982)
(Zdjęcie: MGM)
Oczywiście, Rocky IV przyciąga całą uwagę, ze swoją historią wiecznego słabeusza Rocky’ego (Sylvester Stallone) w walce z rosyjskim smokiem Ivanem Drago (Dolph Lundgren). Jednak Rocky III z 1982 roku to film bardziej kompletny, który nie tylko stanowi możliwe zakończenie historii Rocky’ego, ale także wzruszający film o sportowej rywalizacji, braterstwie i pojednaniu. Po tym jak Rocky Balboa osiągnął sukces na Księżycu, pięściarz z Filadelfii zostaje wyzwany przez potężnego Clubbera Langa (Mr. T), co zmusza Rocky’ego do współpracy ze swoim starym rywalem Apollo (Carl Weathers), aby stać się najlepszym wojownikiem, jakim powinien być. Jest to film, który wprowadził „Eye of the Tiger” do naszych playlist treningowych, a jego punkt kulminacyjny jest nadal inspirujący, ale nigdy nie graniczy z kreskówką.
17. Blue Velvet (1986)
(Zdjęcie: De Laurentiis Entertainment Group)
Przed WandaVision David Lynch ujawnił mrok pod wypielęgnowanymi przedmieściami w swoim thrillerze neo-noir Blue Velvet. Kyle MacLachlan wciela się w rolę studenta college’u, który wraca do domu w Karolinie Północnej, gdzie znajduje odcięte ludzkie ucho, co rozpoczyna dziwne śledztwo w sprawie spisku kryminalnego z udziałem pięknej, ale nawiedzonej piosenkarki salonowej (Isabella Rossellini). Nazwany na cześć wykonania przez Bobby’ego Vintona piosenki „Blue Velvet” i zainspirowany traumatycznym incydentem z dzieciństwa Lyncha, w którym był świadkiem nagiej kobiety spacerującej nocą po jego okolicy, Blue Velvet to czarujący i tajemniczy thriller, który wprawia w zakłopotanie wszystkich, którzy zaglądają głęboko do jego jaskiń.
16) Raiders of the Lost Ark (1981)
(Zdjęcie: 20th Century Studios)
Hołd Stevena Spielberga dla serialowych przygód z pulpy wyznaczył złoty standard dla blockbusterów na wiele lat. W rolach głównych Harrison Ford i żywiołowa Karen Allen (jako Marion Ravenwood), Raiders of the Lost Ark opowiada o żądnym przygód archeologu i profesorze college’u, doktorze Indianie Jonesie, który walczy z nazistami o dawno zaginioną Arkę Przymierza. Niekwestionowany hit kinowy, charakteryzujący się doskonałą reżyserią i prawdziwym poczuciem przygody, Raiders of the Lost Ark zapoczątkował jedną z największych serii filmowych lat 80-tych. Ale nic nie przebije oryginału.
15. Kobiety na skraju załamania nerwowego (1988)
(Źródło zdjęcia: Orion Pictures)
Film Pedro Almodovara „Kobiety na skraju załamania nerwowego” to klasyk czarnej komedii o kobiecie imieniem Pepa (w tej roli Carmen Maura), która nagle zostaje porzucona przez swojego kochanka. Szukając odpowiedzi na pytanie, dlaczego nagle została sama, odkrywa kawalkadę postaci, które są ze sobą bardziej powiązane, niż można by się spodziewać. W filmie wystąpili również Antonio Banderas i Rossy de Palma, a Women on the Verge of a Nervous Breakdown to żywa i lekceważąca komedia o całkowitym zagubieniu, która bez wątpienia przekracza wszelkie bariery językowe.
14) Ulice ognia (1984)
(Zdjęcie: Universal Pictures)
Zapowiadany jako „rockandrollowa baśń” i żyjący zgodnie z duchem tej idei, Streets of Fire to triumfalny film, który rozświetla zalane deszczem drogi fikcyjnego miasta Richmond. Film Waltera Hilla z Michaelem Pare, Diane Lane i Willemem Dafoe w rolach głównych wciąga widzów w wyimaginowaną gorączkę rockabilly z lat 50-tych i grime’u z lat 80-tych. Z ulicami opanowanymi przez nikczemnych zabójców, ryczącymi hot rodami i oryginalną ścieżką dźwiękową, która sprawia, że chcesz patrzeć przed siebie i nigdy nie oglądać się za siebie, Streets of Fire jest zaproszeniem do szybkiej podróży donikąd.
13. Akira (1988)
(Zdjęcie: Toho)
Kamień milowy dystopijnego sci-fi, Akira od Katsuhiro Otomo adaptuje mangę Otomo o tym samym tytule o młodzieżowym gangu motocyklistów, który wkracza w niebezpieczny, ściśle tajny projekt rządowy. Akcja rozgrywa się w futurystycznym 2019 roku i po nowej wojnie światowej, która pozostawiła Tokio w ruinie, migoczące światła Neo-Tokio są podkreślone przez smugi świateł pozostawione przez lekkomyślną młodzież, która szaleje na kradzionych motocyklach. Akira to trwała wizja Otomo, która kierowała szalejącą przemocą spowodowaną japońską epidemią gangów bosozoku, ale znalazła uniwersalną publiczność w swoim prowokacyjnym portrecie rozczarowanej, brutalnej młodzieży.
12. Lśnienie (1980)
(Zdjęcie: Warner Bros.)
Klasyczny horror o mrożących krew w żyłach skutkach izolacji i niezdolności do zachowania zdrowego rozsądku, mistrzowski horror Stanleya Kubricka Lśnienie góruje nad wieloma innymi filmami, które starają się i nie osiągają tych samych wyżyn. Jack Nicholson i Shelley Duvall występują w tej adaptacji powieści Stephena Kinga o tym samym tytule (który, nawiasem mówiąc, King naprawdę nienawidzi tego filmu) o rodzinie, która poza sezonem podejmuje pracę w kurorcie w Kolorado, tylko po to, by ulec złośliwej nadprzyrodzonej obecności. Nawet teraz nikt tak naprawdę nie wie, o co chodzi mężczyźnie w kostiumie niedźwiedzia.
LśnienieZobacz na Apple TVZobacz na GooglePlay40 zł na Amazon
11. Amadeusz (1984)
(Image credit: Orion Pictures)
Choć osobisty dramat w sercu biograficznego eposu Milosa Formana Amadeus jest szalenie fikcyjny, nie przeszkadza mu to być wciągającą opowieścią o artystycznej zazdrości i małostkowości w świecie muzyki klasycznej. W rolach głównych F. Murray Abraham i Tom Hulce, Amadeus podąża za Wolfgangiem Amadeuszem Mozartem (Hulce) i jego intensywną rywalizacją z włoskim kompozytorem Antonio Salierim (Abraham). W prawdziwym życiu ci dwaj byli dość cywilizowani, a może nawet przyjaźni. Ale obraz Formana jest po prostu zbyt smakowity w tym, jak podobne uczucia, takie jak niepewność i nieadekwatność, mogą zdradzić nawet najbardziej przyzwoite otoczenie.
10. Powrót do przyszłości (1985)
(Zdjęcie: Universal Pictures)
W tej odysei science-fiction, w której teraźniejszość spotyka się z przeszłością, Robert Zemeckis ugruntował swój status autora hitów. Michael J. Fox wciela się w rolę deskorolkowego nastolatka Marty’ego McFly’a, który jeździ w czasie DeLoreanem i musi upewnić się, że jego rodzice faktycznie się spotkają i zakochają (bez przypadkowego sprawiania, że jego mama zakocha się w nim w pierwszej kolejności). Powrót do przyszłości jest po prostu ikoną ikonografii i jest dziś obchodzony jako nieunikniona nostalgiczna przejażdżka.
Powrót do przyszłości – 11,54 zł na Amazon – 12,95 zł na Amazon – 16,32 zł na Amazon
9. Szklana pułapka (1988)
(Źródło zdjęcia: 20th Century Studios)
Najlepszy film akcji i odwieczny świąteczny faworyt, Bruce Willis gra Johna McClane’a, twardego nowojorskiego gliniarza, który utknął w wieżowcu w Los Angeles podczas ataku terrorystycznego. Chociaż twierdzenia kuzynów, że Die Hard to świetny film świąteczny, wydają się nieco nużące, nie można zaprzeczyć, że ostateczny cel McClane’a – ponowne połączenie się z żoną i powiedzenie mu, że jest mu przykro – jest zgodny z duchem świątecznym jako czas dla rodziny, przebaczenia i nowych początków.
8) Kagemusha (1980)
(Zdjęcie: Toho)
Niepowstrzymany klasyk Akiry Kurosawy z 1980 roku, Kagemusha – co oznacza „wojownik cienia” – podąża za skromnym przestępcą, którego uderzające fizyczne podobieństwo do umierającego pana samurajów rzuca go w centrum uwagi politycznej, gdzie jest zmuszony do działania, aby zapobiec inwazji rywalizujących klanów. Jako jeden z nielicznych kolorowych filmów Kurosawy, Kagemusha pokazuje, jak legendarny reżyser w pełni wykorzystuje dostępne mu narzędzia, tworząc zapierający dech w piersiach obraz, który dzieli iluzję od rzeczywistości.
7) Broadcast News (1987)
(Źródło zdjęcia: 20th Century Studios)
Albert Brooks, Holly Hunter i William Hurt występują w tej wyśmienitej komedii romantycznej rozgrywającej się w tętniącym życiem świecie wiadomości telewizyjnych. W obliczu zbliżającej się erozji inteligencji na rzecz sensacji w dziennikarstwie informacyjnym, troje ludzi nawiguje po zmieniającym się krajobrazie, jednocześnie nawigując własnymi uczuciami do siebie nawzajem. Choć film został wydany na długo przed tym, jak internet i media społecznościowe stały się powszechne w naszym codziennym życiu, jego złowieszcze ostrzeżenie przed demontażem znaczącego dziennikarstwa nigdy w pełni nie przyćmiewa wietrznego i soczystego romansu w jego sercu.
6) Człowiek z blizną (1983)
(Zdjęcie: Universal Pictures)
Tony Montana powiedział nam: „Świat należy do ciebie”, a my mu uwierzyliśmy. W tej opowieści o perypetiach związanych z pogonią za amerykańskim snem, utytułowany Al Pacino wciela się w Tony’ego Montanę, kubańskiego imigranta, który gromadzi władzę, wpływy i fortunę na handlu kokainą w słonecznym Miami. Wyreżyserowany przez Briana de Palmę i skomponowany przez legendarnego Giorgio Morodera, Scarface to monumentalny klasyk, który nie tylko wpłynął na to, jak myślimy, że wygląda duże życie, ale także ostrzega nas przed lataniem zbyt blisko słońca.
5) Dirty Dancing (1987)
(Zdjęcie: Lionsgate)
W filmie Dirty Dancing, reżysera Emile’a Ardolino, Patrick Swayze i Jennifer Grey grają główne role w najlepszym romansie od czasów Romea i Julii, opowiadającym o zdrowej 17-letniej dziewczynie z zamożnej rodziny, Baby (Grey), która znajduje się w ramionach instruktora tańca z klasy robotniczej, Johnny’ego (Swayze). Rozgrywający się latem 1963 roku w malowniczym Catskills, Dirty Dancing pokazał nam, jak możemy znaleźć miłość w najbardziej nieprawdopodobnych miejscach, krok po kroku. Wszyscy dobrze się przy tym bawiliśmy.
4) Cinema Paradiso (1988)
(Źródło zdjęcia: Titanus)
W tym rozległym dramacie napisanym i wyreżyserowanym przez Giuseppe Tornatore, młody chłopak z małego sycylijskiego miasteczka nawiązuje przyjaźń ze starszym kinooperatorem w kinie Cinema Paradiso w swoim rodzinnym mieście. Opowiedziana w dużej mierze w retrospekcjach, ta głęboko sentymentalna uroczystość o zbawczej mocy kina ujawnia, jak ta rzecz, którą wszyscy kochamy, zwana „filmami”, fundamentalnie kształtuje nasze istnienie. Filmy nie kochają niczego bardziej niż filmów o filmach, a Cinema Paradiso jest jednym z wielu, które są triumfem.
3) Blade Runner (1982)
(Zdjęcie: Warner Bros.)
Science fiction eksplodowało w latach 80-tych, ale niewiele z nich jest tak w pełni zrealizowanych jak szalenie wpływowy Blade Runner Ridleya Scotta, w którym Harrison Ford gra łowcę nagród androidów „replikantów”, ale kwestionuje swoją własną naturę. Chociaż film nie osiągnął dobrych wyników, a wersja kinowa wydana w 1982 roku nie odzwierciedla pełnej wizji Scotta – stało się to dopiero wiele lat później, w 2007 roku – Blade Runner niemniej jednak ukształtował wygląd i atmosferę science fiction na pokolenia. Od ponurych i ponurych miejskich przestrzeni, wypełnionych ramię w ramię niespokojnymi ludźmi, a wszystko to oświetlone obrzydliwym neonem, Blade Runner złowieszczo pokazuje, jak mogłaby wyglądać nasza przyszłość w 2017 roku – i co nadal może, jeśli nie będziemy ostrożni.
Blade Runner £19.85 na Amazon
2) Imperium kontratakuje (1980)
(Zdjęcie: 20th Century Studios)
Lata 80. udowodniły, że sequele nie muszą być drugorzędnymi pochodnymi oryginału, a żaden sequel nie udowodnił tego lepiej niż własne Gwiezdne Wojny, Imperium kontratakuje, od reżysera Irvina Kershnera. Kontynuując wydarzenia z oryginału, teraz zatytułowanego Nowa nadzieja, Imperium kontratakuje widzi Luke’a Skywalkera (Mark Hamill) oddzielonego od Rebelii, który trenuje z nieuchwytnym Yodą na drodze Jedi. Większy i w jakiś sposób lepszy niż Gwiezdne Wojny pod każdym względem, Imperium kontratakuje położyło podwaliny pod to, co powinny robić wszystkie sequele, będąc rozwinięciem – a nie bladą imitacją – tego, co sprawiło, że poprzedni film był tak niezapomniany.
1) Top Gun (1986)
(Zdjęcie: Paramount Pictures)
Nie trzeba dodawać, że lata 80. są pełne klasyków. Reżyserzy tacy jak Steven Spielberg, James Cameron, Martin Scorsese i John Carpenter stworzyli niezwykle wpływowe filmy, które zdefiniowały dekadę. Ale żaden film nie podsumował epoki i nie zapowiadał przyszłości tak, jak Top Gun. Przełomowy letni hit Tony’ego Scotta, wydany w maju 1986 roku, ugruntował wszystko, czego oczekujemy teraz od głównych premier, gdy powietrze jest gorące, a my szukamy schronienia w chłodnych, ciemnych objęciach kina. Film Scotta – z Tomem Cruise’em, Valem Kilmerem i Kelly McGillis w rolach głównych – opowiadający historię pilota amerykańskiej marynarki wojennej, symbolizuje wszystko, co kochamy w kinie i jego iluzoryczną moc sprawiania, że czujemy się, jakbyśmy wkroczyli w strefę zagrożenia.