(Źródło zdjęcia: Paramount Pictures)
Czytaj więcej
(Źródło zdjęcia: AMC)
Skoki czasu to nowy ulubiony sposób opowiadania gawędziarzy, który zaskakuje ich odbiorców, ale jak długo potrwa nowość?
Spośród wszystkich dziwnych rzeczy, które wydarzyły się w 2019 roku, Netflix powołując się na teorię podwójnej świadomości Junga za pośrednictwem Paula Rudda musi być tam z najdziwniejszym. Jeśli w tym zdaniu kwestionujesz swoje zdrowie psychiczne, pozwól mi wyjaśnić (a może dodatkowo skomplikować) rzeczy, cytując fragment XIX-wiecznego klasycznego dr Jekylla i pana Hyde’a.
We wczesnym rozdziale słynnej gotyckiej powieści Roberta Louisa Stevesona Jekyll pisze o odkryciu odkrycia własnego alter ego: „Z każdym dniem, z obu stron mojej inteligencji, moralności i intelektualności, coraz bardziej zbliżałem się do prawda […] że człowiek nie jest naprawdę jednym, ale naprawdę dwojgiem ”.
Ten cytat zgrabnie przypuszcza jedną z głównych nauk Junga o naturze ludzkości: że każda osoba ma dwie strony, „Zbiorową Świadomość” (pierwotne myśli każdego człowieka) i „Osobistą Świadomość” (indywidualne myśli i uczucia). Zygmunt Freud, który początkowo postrzegał Junga jako cuda, podzielał podobny pogląd, często wykorzystując Jekylla i Hyde’a jako przykład jednego człowieka żyjącego z dwiema sprzecznymi świadomościami, przejawiającymi się w dwóch osobowościach.
(Źródło zdjęcia: Netflix)
Co to wszystko ma wspólnego z tym facetem z Anchormana? Tak się składa, że nowy film Rudda Życie z samym sobą koncentruje się na człowieku rodzinnym, który zmaga się z bardzo specyficznym rodzajem kryzysu tożsamości, gdy lepsza wersja samego siebie kradnie mu życie przed sobą – wprowadzając się do jego domu, śpiąc z żoną, i przejmując pracę.
Przesłanka czerpie z tej samej studni pomysłów psychologicznych, co przełomowa praca Stevensona (choć w bardziej lekkim smaku), a nawet zwiastun z postaciami Rudda spierającymi się o to, który z nich to Dr Jekyl i Mr Hyde. Film uzewnętrznia nauki Junga o dualizmie człowieka, dosłownie w postaci dwóch bardzo odmiennych Paulów Rudds.
Mroczna komedia Rudda nie jest jedynym filmem z 2019 roku, w którym występuje aktor. Gemini Man Anga Lee, w którym Will Smith staje od stóp do głów wobec swojego młodszego klona, dociera do kin w tym samym miesiącu, podczas gdy na początku tego roku Usa Jordan Peele’s mocno pochylił się nad grozą rodziny nękanej przez własnych sobowtórów.
Nawet największy na świecie przebój, Avengers: Endgame, zainwestował kilka minut swojej trzygodzinnej pracy w kapitanię Chrisa Evansa dosłownie zmagając się ze sobą, a nawet posunął się do komentarza na temat patriotycznego piękna własnego tylnego końca. Co sprawia, że doppelgänger jest tak ponadczasowym tropem do opowiadania historii i pomysłem, do którego twórcy wciąż wracają?
Atak klonów
(Źródło zdjęcia: Universal Pictures)
„Polityka tożsamości bulgocząca pod powierzchnią każdej opowieści o sobowtórze zyska na znaczeniu dopiero w tym stuleciu”
Doppelgänger to świetny pomysł koncepcyjny, który pojawiał się w kinie raz po raz, od podwójnego rachunku Enemy i The Double z 2013 roku, po Księżyc w 2009 roku, aż do takich jak Vertigo i The Man with My Face. Co więcej, możemy cofnąć się o tysiące lat, aby znaleźć opowieści o doppelgängerach w mitologiach średniowiecznej Europy, starożytnej Grecji i Ameryki Północnej.
Słowo „doppelgänger” pochodzi z języka niemieckiego i oznacza dosłownie „podwójny gość”, i chociaż ich przejawy różnią się w zależności od historii i kultury, prawie zawsze są przedstawiane w negatywnym świetle. Jeden z najwcześniejszych przykładów sięga starożytnego Egiptu i koncepcji „Ka” – duchowej duszy osoby, która może żyć dłużej niż śmierć fizycznego żywiciela (stąd wartość przypisywana zachowaniu zwłok).
Tymczasem mitologia nordycka miała VardØgera – oszustów, którzy byli tak wprawni w podszywaniu się, że byli w stanie przewidzieć i wykonać czyjeś działania, zanim biedna ofiara nawet je weźmie pod uwagę. Jeszcze bardziej przerażający, szkocki folklor przeraził rodziny Orkadów opowieściami o Trow – gatunku złośliwych wróżek, które wchodziły do domów ludzi i zastępowały ludzkie dzieci własnymi, pozwalając im dorastać jako nienormalne klony porwanego dziecka.
(Źródło zdjęcia: Disney)
Stanie więc twarzą w twarz ze sobą było koncepcją, która dotyczyła ludzi od tysiącleci, i wszystko sprowadza się do naszego wyjątkowo narcystycznego makijażu psychologicznego. Doppelgänger zagraża najcenniejszemu posiadaniu gatunku ludzkiego: naszemu ego, części naszego mózgu, która zapewnia poczucie własnej wartości, wartości i ostatecznie kształtuje świadome i podświadome części rzeczywistości oraz sposób, w jaki ją postrzegamy. Gdy jest to zagrożone przez istnienie innego, cały nasz świat zaczyna się rozpadać, i tutaj temat staje się tak dojrzały do horroru i mrocznych odmian komedii.
Niezależnie od tego, czy Naomi Watts traci rozum na Mulholland Drive, czy Bart walczy ze swoim złym bliźniakiem w The Simpsons, gawędziarze często przedstawiają naszych sobowtórów w stylu inwazji domowej, w której naruszana jest nasza tożsamość i godność ludzi. Bardzo rzadko historie te kończą się tym, że para zgadza się na pokojowe życie w koegzystencji, a – częściej niż nie – wygrywa doppelgänger, co ma fatalne konsekwencje dla ich oryginalnego odpowiednika.
Oczywiście, choć nauka mówi nam, że istnieje prawdopodobieństwo, że nasz prawdziwy doppelger gdzieś tam jest, prawdopodobieństwo, że kiedykolwiek je spotkamy (lub, co gorsza, dojdzie do nich), jest w najlepszym razie fantazyjne. Niemniej jednak hipotetyczne przesądy wokół tego scenariusza są nadal przerażające, zmuszając nas do rozważenia zarówno idei, że nie jesteśmy tak wyjątkowi ani wyjątkowi, i że może istnieć ciemniejsza strona naszej psychiki, której nawet nie jesteśmy świadomi z.
Lustereczko lustereczko
(Źródło zdjęcia: Entertainment One)
Na poziomie powierzchni zabawne jest (i często zabawne) oglądanie dwóch wersji tego samego aktora w jednym ujęciu, a późniejsze bliźniacze opowieści pozwoliły Hollywood pokazać swoją najnowszą najnowszą technologię, aby ten dziwny scenariusz wyglądał całkowicie wiarygodne. Dla Gemini Mana, reżysera Anga Lee i wiodącego na świecie studia SFX Weta przeskanował Smitha, aby pobrać jego fizyczny makijaż do postaci danych i wykorzystał go do stworzenia swojego cyfrowego klonu z zapierającymi dech szczegółami. Junior, jak wiadomo, mógł być animowany i choreografowany w czasie rzeczywistym bez potrzeby wykonywania przez Smitha każdej akcji dla obu postaci.
Postępy w naśladowaniu technologii są niemal tak imponujące, jak prawdziwe przełomy w klonowaniu genetycznym, i sugerują, że nie jesteśmy zbyt daleko od przyszłości, w której podobieństwo aktora może być „licencjonowane” dla filmów, aby stworzyć całkowicie realistyczną kopię karbonową, zarabiając główne tantiemy za najnowszy przebój, który nigdy się nie pojawił. Jak na ironię, może to otworzyć drzwi do dokładnego rodzaju kradzieży tożsamości, o której ostrzegało tyle opowieści o doppelgängerach.
Rzeczywiście, w miarę jak kwestie związane z nadzorem danych, technologią głębokiego fałszowania i wzrostem populacji nadal pęcznieją, polityka tożsamości bulgocząca pod powierzchnią każdej opowieści doppelgängera, horroru lub innej, zyska na znaczeniu dopiero w tym wieku. Jest prawdopodobne, że będziemy widzieć podwójnie przez dłuższy czas – nasze kciuki nie są tak makabryczne jak Mr Hyde.
Sprawdź duże nadchodzące filmy z roku 2019 i później, wciąż w drodze, lub zobacz nasz Radar wydania poniżej, aby uzyskać przewodnik po wszystkim innym w tym tygodniu.